O‘zbekiston
temir yo‘llari

Aksiyadorlik jamiyati

ToshTMIda masofaviy o‘qitish tizimi amalda

Mamlakatimizda COVID-19 koronavirus pandemiyasi davridagi karantin vaziyatida Toshkent temir yo‘l muhandislari institutining professor-o‘qituvchilari masofadan turib amalga oshirish lozim bo‘lgan dolzarb vazifalarni qat'iy bajarib kelmoqdalar. 

Ma'lumki, joriy yil 16-18 mart kunlari talabalar o‘z uylariga, oilalari bilan yashash joylariga yuborilgan va 1 apreldan boshlab TashIIT tomonidan onlayn ta'lim texnologiyalari va onlayn servislardan foydalangan holda masofaviy o‘qish tashkil etildi. Mashg‘ulotlar shakli va har bir kurs uchun ishlatiladigan vositalar o‘qituvchilar tomonidan belgilanadi. Ular avvalam bor o‘z oldilariga asosiy vazifa etib – joriy semestrda talabalar tomonidan amalga oshiriladigan barcha dasturlarni to‘liq o‘zlashtirishni maqsad qilib oldilar.

“Elektron institut – ToshTMI tizimi” 2015 yildan beri ishlaydi. Bugungi kunda talabalar bilan muloqot Axborot texnologiyalari markazi va Institutning elektron ta'limni joriy etish markazi tomonidan Moodle kabi masofaviy ta'lim muhiti moslashtirildi. Ma’lumot uchun, mazkur tizim orqali bugungi kunda butun dunyo bo‘ylab mavjud bo‘lgan 999 ta kurs orqali 200 milliondan ortiq talabalar onlayn tarzda ta'lim olishadi.

– “Elektron institut – ToshTMI tizimi”dan video ma'ruzalar va uning matnlari, amaliy mashg‘ulotlar materiallari, laboratoriya ishlarini bajarish bo‘yicha ko‘rsatmalar, kurs loyihalari, test va ijodiy topshiriqlarni bog‘lash uchun foydalanadilar ”, – deydi A.A.G‘ulomov, institutning o‘quv ishlari bo‘yicha prorektori. – Oliygoh rahbariyati tomonidan talabalar uchun masofaviy o‘qishlarini tashkil etish uchun 81 ta professor-o‘qituvchilarni shaxsiy kompyuter bilan ta'minlash to‘g‘risida qaror qabul qilindi, shuningdek, parallel ravishda server sig‘imini ko‘paytirish (qariyb ikki baravar) kerak bo‘ldi va Internet kanallarining tezligi ham oshirildi.

Prorektorning so‘zlariga ko‘ra, ilgari bunday loyihalarni institut tomonidan joriy etilishi ko‘p vaqt talab qilingan bo‘lsa, hozirda barchasi tez sur'atda amalga oshirilmoqda va umuman olganda, ToshIIT ushbu ta'lim turiga o‘tishga deyarli tayyor bo‘lganligi quvonarli hol albatta. O‘qituvchilar Internet orqali ma'ruzalar, seminarlar va videokonferensiyalar o‘tkazib kelmoqda. 1800 ga yaqin ma'ruzalarning barcha yozuvlari ToshIITning YouTube-dagi rasmiy sahifasida joylashtirilgan. Bundan tashqari, talabalarga qulaylik yaratish maqsadida institutning elektron kutubxonasi ishga tushirildi. Har bir ma'ruza oxirida test taqdim etilgan va materialni o‘zlashtirishni qanchalar muvofiq ekanligini nazorat qilinadi. Maxsus jihozlarni talab qiladigan va odatda tadqiqot laboratoriyalarida o‘tkaziladigan laboratoriya ishlari keyingi o‘quv yiliga qoldirildi. Shuningdek, institut rahbariyati barcha yakuniy malakaviy ishlarni bekor qilib, ularning o‘rniga yaratilgan platforma asosida tashkil etiladigan onlayn imtihonlar bilan almashtirishga qaror qildi.

Ta'kidlash kerakki, masofaviy ta'limga o‘tishning ko‘plab ijobiy tomonlari ham mavjud. Masalan, talabalarning davomatini kuzatish, darsga ishtirokini nazorat qilish an’anaviy ta'limga nisbatan osonroq bo‘lmoqda. Bu yerda, lozim bo‘lsa, kafedra mudiri yoki dekan, ma’lum kurs sahifasiga kirib, talabalarning barcha harakatlarini deyarli bosqichma-bosqich tekshirishlari mumkin. Masalan, talaba so‘nggi 3 kun ichida qanday materiallarni o‘zlashtirdi, topshirgan oraliq test-sinovlari uchun baholari qanday, semestr yakunlanganmi yoki buning uchun unga qanday baho qo‘yilgan va hokazo.

– Albatta, mazkur jarayon avvalidan bir maromda yaxshi kechmadi, – deydi prorektor. – Talabalarimiz, o‘qishlari uchun vaqtning yetishmasligi to‘g‘risida yozishdi. Masalan, ushbu (uslubi saqlanib qolgan) murojaatda: “Assalomu alaykum, sizlardan talabalarni ozgina bo‘lsa ham tushunishingizni so‘rayman. Hammada ham Internet yaxshi ishlamaydi, yaxshi kamera va telefon hammada ham mavjud emas. Har bir mavzuda biz ma'ruza oxirida testlar, oddiy testlar, qator topshiriqlarni bajaramiz, adabiyot o‘qiymiz va ma'ruza oxirida agar 4-5 ta savol bo‘lsa, unda oddiy testlarda ularning soni 100 ga yetmoqda, shuningdek, shaxsiy testlar ham mavjud. Bularning barchasini bajarish esa juda ko‘p vaqt talab qiladi. Barcha o‘qituvchilar bizdan barcha yo’zgan ishlarimizni suratga olishni hamda, ba'zi o'qituvchilar esa bizdan yozma ma'ruzaning rasmlarini yuborishimizni talab qilishadi. Sizdan talabalarni bir oz tushunishingizni so‘rayman. Uyda bo‘lganimiz biz shunchaki televizor ko‘rayapmiz degani emas, tabiiyki uyda bo‘lganimizda uy ishlariga ham qarashishimiz kerak. Biz jismonan hammasiga ulgurmayapmiz!”.

Shubhasiz, institut rahbariyati har bir murojaatga e'tibor beradi va bunday xabarlardan so‘ng ba'zi masofaviy o‘qitish jarayoni, uning algoritmlari soddalashtirildi, shu jumladan kursni bitirish ham. Masofaviy ta'lim dasturlari to‘g‘risida institut talabalari o‘rtasida so‘rov o‘tkazildi. Unga ko‘ra, so‘rov ishtirokchilarning 53% (664) an'anaviy ta'limga nisbatan ko‘proq o‘qish va o‘z ustida ishlashi kerakligini ta’kidladilar va respondentlarning 33% (414) bunday o‘qish ko‘rinishi ta'lim sifatini yaxshilaydi deya fikr bildirdilar.

Shu bilan birga, TashIIT rahbariyati masofaviy o‘qish formati, bu – ta'til emasligini qayd etmoqda. O‘qituvchilar talabalarning darslarga qatnashini, joriy, nazorat va oraliq ishlarini kuzatishda davom etadilar.

Toshkent temir yo‘l transporti muhandislari instituti

Читайте также